به گزارش پایگاه اطلاع رسانی کانون سردفتران و دفتریاران، وصیت کردن، عملی حقوقی بوده که می تواند، به صورت کتبی و شفاهی انجام شود و فرد به موجب آن، در خصوص برخی امور مالی و غیر مالی خود، برای زمان بعد از مرگش، تعیین تکلیف می کند. چنانچه فرد، در خصوص تملیک عین یا منفعت مال خود، به صورت مجانی، به دیگری، وصیت کند، به آن، وصیت تملیکی می گویند و اگر در خصوص انجام برخی امور و تصرفات، چند نفر را مامور نماید، به آن، وصیت عهدی می گویند.
البته وصیت نامه به روش های مختلفی نوشته می شود. یکی از انواع وصیت نامه که عمل وصیت، به موجب آن، صورت می پذیرد، وصیت نامه خود نوشت یا دست نویس است. از آن جا که این وصیت نامه، حتما باید، به خط خود وصیت کننده، نوشته شود و در آن، تاریخ تنظیم، اعم از روز، ماه، سال، به خط وی موجود باشد، به موجب قانون امور حسبی، امکان تنظیم آن، برای افراد بی سواد، وجود ندارد. همچنین، وصیت کننده، حتما باید، ذیل آن را امضا زده و مهر و اثر انگشت، جایگزین آن، نخواهد شد. این نوع از وصیت نامه، یک سند عادی محسوب می شود. البته چالش هایی هم به همراه دارد. مثلا اگر یکی از ورثه به خط یا امضا و مهر نویسنده وصیت شک کند و آن را نپذیرد سایرورثه درگیر پرونده حقوقی آن خواهند شد و اثبات آن برای دادگاه پیچ و تاب های زیادی دارد.
از دیگر انواع وصیت نامه که عمل وصیت، به موجب آن، صورت می پذیرد، وصیت نامه محضری یا رسمی است که بر خلاف وصیت نامه خودنوشت، افراد بی سواد و کم اطلاع از مسائل حقوقی هم قادر به تنظیم آن، هستند چون یک حقوقدان حرفه ای و کارآزموده به آنها مشورت رایگان می دهد. وصیت نامه محضری، سند رسمی ای بوده که با مراجعه به دفاتر اسناد رسمی و با پرداخت هزینه آن، بر اساس نرخ تعرفه قانونی و رسمی تنظیم می شود. با توجه به رسمی بودن این نوع از وصیت نامه، نیاز به اثبات اصالت آن، در محاکم و مراجع اداری، وجود نخواهد داشت. برای همین بهتر است وصیت نامه در دفتر اسناد رسمی تنظیم شود.
با این حال تنظیم وصیت نامه برای هر انسانی ضرورت دارد و می تواند به او قبل از مرگ آرامش دهد که اموال و دارایی ها و تعهداتش به درستی و به نحو احسن طبق نظر خودش مدیریت شود. در بسیاری از کشورهای اروپایی نوشتن وصیت نامه در دفاتر اسناد رسمی امری عادی است اما در کشورمان به دلیل عدم اطلاع رسانی مناسب افراد وصیت خود را دفاتر کاغذی که در بازار فروخته می شود یا روی یک برگه می نویسند و امضاء می کنند. که پس از مرگ امکان هرگونه خدشه یا مفقود شدن آن وجود دارد.
برای همین در کشورهایی مانند کانادا سردفتران با تنظیم حقوقی وصایای شهروندان آنها را در نوع نگارش حقوقی آن مشاوره داده و وصیت نامه را ثبت می کنند. جالب آنکه هزینه و تعرفه ثبت وصیت نامه در کانادا حدود ۳۰۰ دلار و در ایران کمتر از ۳ دلار است. البته سایر تعرفه ها در کانادا هم با ایران متفاوت است. مثلا کپی برابر اصل کردن مدارک در دفاتر ایران از برگی ۱۵۰۰ تا ۶ هزارتومان است اما در کانادا این تعرفه حدود ۲۰۰ هزارتومان محاسبه می شود.
